Al 12 jaar werkt het ministerie van Justitie en Veiligheid aan een landelijke regeling voor de verplichte registratie in een digitaal opkopersregister van onder meer ingekochte metalen en hun aanbieders. Registratie in dit register moet de drempels tegen diefstal en heling verhogen. Gaat het DOR nu echt worden ingevoerd?
Foto: Jansen Recycling Group
Het wetsvoorstel tot invoering van het Digitaal Opkopers Register (DOR) staat op de rol om nog vóór de zomer in de Tweede Kamer te worden behandeld. Of die behandeling inderdaad nog voor het zomerreces plaatsvindt, is op moment van schrijven van dit artikel nog de vraag. Behandeling in de Tweede Kamer wordt namelijk sinds oktober 2023 al aangekondigd, maar telkens uitgesteld.
De Metaal Recycling Federatie (MRF) onderschrijft de wens van de minister om heling en witwassen effectiever te bestrijden, en ook de voorgestelde invoering van een uniform landelijk Digitaal Opkopersregister ondersteunt de MRF. De MRF heeft echter fundamentele bezwaren tegen het huidige voorstel.
Bezwaarpunten
De MRF is van mening dat registratie in het DOR moet worden beperkt tot de contante (cash) inkopen van diefstalgevoelige metalen en objecten. Deze cashtransacties zijn immers bij uitstek de transacties (‘snel geld’) waar eventuele risico’s op diefstal en heling zitten. Van alle andere metaalinkopen zijn de herkomst en geldstromen eenvoudig te herleiden en aan te tonen. De invoering van het DOR in de vorm die nu voorligt, leidt tot grote praktische en logistieke problemen. De aan het DOR gekoppelde bewaarplicht van vijf dagen is voor professionele metaalrecyclingbedrijven in de praktijk onhaalbaar vanwege de grote metaalbulkstromen.
Het overgrote deel van de metaalinkopen betreft bulkinkopen. De Kamercommissie voor Justitie had eerder al gevraagd om de bij het wetsvoorstel behorende Uitvoeringsbesluit via een zgn. voorhangprocedure aan de Kamer voor te leggen, zodat ook deze regeling inhoudelijk door de Kamer kan worden getoetst. De minister is daar (nog) niet op ingegaan. Echter, juist in dat Uitvoeringsbesluit wordt de gedetailleerde inhoudelijke uitwerking en reikwijdte zichtbaar, en dus ook de mate waarin de genoemde bezwaren tegen de voorgestelde regeling zich zullen voordoen. Tot slot is de MRF van mening dat de verplicht gestelde registratie in het DOR van de NAW-gegevens van beroepschauffeurs, die schroot alleen maar vervoeren en afleveren, een disproportionele en ondoelmatige aantasting van de privacy is van deze chauffeurs.
Woord aan de Kamer
En nu staat het wetsvoorstel dan op de agenda van de Tweede Kamer. Afgelopen april heeft de Kamercommissie Justitie en Veiligheid de minister nog gevraagd om eerst een invoeringstoets voor het wetsvoorstel uit te voeren. De Invoeringstoets is een nieuw instrument om de kwaliteit en gevolgen in de uitvoeringspraktijk van een wetsvoorstel te onderzoeken, voordat die wetgeving van kracht wordt.
Zo’n Invoeringstoets speelt in op signalen en klachten van burgers en organisaties over de werking van de beoogde wetgeving in de praktijk. De aanhoudende kritiek van de MRF op het voorstel heeft hier mede toe geleid. Na de invoeringstoets is het woord dan echt aan de Kamer. De MRF zit er bovenop….
Hans Koning
MRF Circulaire juli 2024