Welke lessen moeten wij hieruit trekken?
Ten eerste: energie is een vraagstuk dat om een lange termijn strategie vraagt. Tot nu toe ging het Europese debat vooral over de productie van duurzame energie. En of gas of kernenergie als “groene energiebron” kunnen worden bestempeld. Plotseling zijn energie-onafhankelijkheid en diversificatie van de energievoorziening topprioriteiten geworden. En dat is terecht, uiteraard.
Ten tweede: als we minder kwetsbaar voor grote schokken willen worden als gevolg van geopolitieke veranderingen, pandemieën of klimaateffecten, dan hebben we een sterke Europese industrie nodig.
De EU-industrie versterken? Hoe doen we dat het best?
De EU is zeer actief als het aankomt op nieuwe regelgeving. Deels gaat dat in de goede richting. Bijvoorbeeld door te kijken naar design for recycling. Of een verplichte inzet
van gerecyclede materialen in nieuwe producten, zoals verpakkingen, batterijen en hopelijk binnenkort ook andere producten. Maar er is ook regelgeving in de maak die haar doel voorbij schiet en goed functionerende markten verstoort. Een goed voorbeeld hiervan is de herziening van de verordening inzake het grensoverschrijdend vervoer van afvalstoffen en de negatieve gevolgen ervan voor de metaalrecycling. Tenminste, als deze wordt aangenomen, zoals nu voorgesteld door de Europese Commissie.
Welke verbeteringen zijn hoognodig?
De EU heeft een beroerde staat van dienst wat betreft de uitvoering van haar steeds wijzigende industriestrategieën. Vooral omdat het niet over de noodzakelijke instrumenten beschikt om die door te voeren. Die bevoegdheden zijn nu te veel verdeeld tussen de EU en de lidstaten zelf. Misschien is het tijd voor verandering en moet de Europese Commissie niet langer bezig zijn met het opstellen van nieuwe regels, zelfs in belangrijke aangelegenheden zoals de “Fit for 55” Green Deal van de EU, die onder meer tot doel heeft de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 en 2050 sterk te verminderen. Wellicht is voor de Commissie tijd aangebroken om Europa te herindustrialiseren, door nu met kracht te investeren in circulaire industriële waardeketens binnen Europa. Is dat wishful thinking? Laten we hopen van niet!
Emmanuel Katrakis is secretaris generaal van de European Recycling Industry Confederation (EuRIC), de Europese belangenorganisatie voor de recyclingbranche. EuRIC is gevestigd in Brussel. EuRIC vertegenwoordigt meer dan 5.500 Europese recyclingondernemingen, waaronder die in de metaalrecyclingsector. De MRF is sinds de oprichting ervan aangesloten bij EuRIC.